Avrupa dışındaki kulüpleri ve pazarları da dikkate aldığımızda, kulüplerin saha içi ve dışında performansları, gelir kalemleri, sosyal medya kanallarında takip eden katılımcı ve taraftar sayısı, lig musabakalarına katılım ve UEFA performansı oldukça önemlidir. Tüm etkenler kulübün finansal yapısını ortaya çıkarır.
Futbol ekonomisi dev bir endüstridir. Dünyanın en çok izlenen, en çok sevilen, en çok gelir getiren spor dalıdır.
Kulüplerin sportif başarıları markalaşma sürecinde büyük önem taşır. Marka kulüp başarıları ile güçlenip yerleştikten sonra, sportif başarısızlık olsa dahi marka etkilenmez. Kulüplerin markalarına oluşturmalarında gelirleri, karlılıkları, takımın popülerliği etkilidir.
Avrupa dışındaki kulüpleri ve pazarları da dikkate aldığımızda, kulüplerin saha içi ve dışında performansları, gelir kalemleri, sosyal medya kanallarında takip eden katılımcı ve taraftar sayısı, lig musabakalarına katılım ve UEFA performansı oldukça önemlidir. Tüm etkenler kulübün finansal yapısını ortaya çıkarır. UEFA kulüp müsabakalarında maç günü performans ve yetenekleri, ticari geliri etkileyen faktörlerdir. Spor bir çok uluslararası organizasyonu gerçekleştirmede iletişim aracıdır.
Küreselleşme ile kendi ekonomik değerini yaratan futbol kulüplerinin finansal verileri, şirketleşmesi, borsa da değer gören hisse senetleri şirketlerin sürdürülebilirliği ve mali disiplin tablolarını oluşturur.
Beşiktaş JK’nün Vodafone Park Stadyumu bünyesinde loca, VIP/1903, kombine ve bilet satışlarından elde edilen geliri iyi değerlendirdiğini görüyoruz.
Beşiktaş JK’ nün 30.11.2018 tarihinde Kamu Aydınlatma Platformu’ nda paylaştığı verilere göre 156.4 milyon TL zarar, kısa vadeli yükümlülükleri dönen varlıklarını karşılamadığı için 602.9 milyon TL özkaynak açığı, toplam özkaynakları da 665.7 milyon TL negatife dönmüş durumdadır. Bu veriler ile TTK’ nun 376. Maddesi’ ne göre de borca batıklık olarak değerlendirilmekte ve Şirket Yönetim Kurulu’ nun TTK’ nun 376. Maddesi’ nde belirtilen tedbirleri alması gerekmektedir.
Kısa vadeli ve uzun vadeli diğer borçlar toplamı 507.7 milyon TL dir. Borcun 506.3 milyon TL faktoring şirketlerine olan borçları, 1.3 milyon TL futbolcu Almedia transferi ile ilgili olarak fon şirketi Quality Football Ireland’ e olan borçtan oluşuyor. Kısa vadeli banka kredileri 142 milyon TL, uzun vadeli banka kredileri 168.5 milyon TL. Kulübün vermiş olduğı teminat, ipotek ve rehin tutarı toplamı 1.6 milyar TL dir.
Bir önceki 2017/2018 sezonunda Beşiktaş Futbol Takımı Avrupa Kupaları’ nda mücadele ederek UEFA geliri de elde etti. Gelirlerde sponsorluk ve Şampiyonlar Ligi performansı etkili oldu.
Avrupa ve Dünya Futbol Ekonomisi Raporları’ na göre 2017/2018 sezonunda en çok gelir elde eden kulüpler arasında ilk sırayı Real Madrid yer alırken, 26. sırada da son yıllarda en çok gelir getiren kulübümüz Beşiktaş JK yer aldı. Vodafone Park Stadyumu bünyesinde loca, VIP/1903, kombine ve bilet satışlarından elde edilen geliri iyi değerlendirdiğini görüyoruz.
Beşiktaş JK’ nün 2017-2018 gelir profiline baktığımızda, maç günü gelirleri 22.8 milyon eur, yayın gelirleri 74.4 milyon eur, ticari gelirleri 68.5 milyon eur ile toplam da 165.7 milyon eur gelir elde etti.
Yüksek gelir elde eden kulübün, bir sonra ki dönem mali tabloları, maaş ödeyemez duruma gelmesi düşündürücü.
Real Madrid 750,9 milyon eur gelir ile en çok kazanan takım oldu
Dünyanın en çok gelir getiren 20 kulübünün gelirlerinin toplamı 2017/2018 sezonunda bir önceki sezona göre %6 artış göstererek 8,3 milyar euro gerçekleşti. Finansal tablolara baktığımızda maç günü gelirleri %17, yayın gelirleri %43, ticari gelir %40 paya sahip olduğunu görüyoruz.
Real Madrid 750,9 milyon eur gelir ile en çok kazanan takım oldu. Real Madrid’ in 2017 sezonunda 675 milyon eur olan geliri, 2018 yılında 75,9 milyon eur artış göstererek 750,9 milyon eur gerçekleşti. Gelirlerinin 143,4 milyon eur maç günü gelirleri, yayın gelirleri 251,3 milyon, ticari gelir 356,2 milyon eur ile toplam da 750,9 milyon eur ile en çok kazanan kulüp ünvanına sahip oldu.
Ticari geliri önceki sezonda 315.5 milyon eur iken %47 artış ile 356.2 milyon eur, maç günü gelirleri 127.1 milyon eur iken %19 artış ile 143.4 milyon eur, yayın gelirleri 222.6 milyon eur iken %34 artış ile 251.3 milyon eur olarak gerçekleşti.
Avrupa futbol pazarı zorlu şartlara rağmen gelir artışında sürdürülebilirlik göstermektedir. Böylece yarattığı gelir ve dışsal etkiler neticesinde oluşturduğu katma değer ile futbol pazarının yıllar itibari ile artış göstererek büyümesine katkı sağlamaktadır.
Karmaşanın maliyetini görmemiz zordur.
Kulüplerin şeffaf harcama modeli olmalıdır. Sadece gelir ve gider rakamını bilmemiz dip toplamı görmemiz için yetmiyor. Karmaşanın maliyetini görmemiz zordur. Kulüplerimizin yüksek seviyelerde gelirlerinin olması, futbolcu maaşlarını ödeyemez duruma gelmeleri bütçe, strateji, hedef ve organizasyon bütünlüğünün olmadığını gösteriyor.
Kulüplerin bütçe, hedef ve stratejilerini oluşturarak sürdürülebilir başarı için çalışmaları gerekiyor.
Nasıl olacak bu çalışma?
*Gelirlerin çeşitlendirilmesi
*Finansal yapıyı kontrol ve takip edecek Mali Üst Kurul oluşumu
*Bankalar ile görüşülerek kısa vadeli yükümlülüklerin maliyetlerin düşürülerek uzun vadeye yayılması (şuan ki ekonomik konjonktür de zor görünüyor)
*Pazarlama ve spor ekonomisi üzerine gelir getirecek satış ve pazarlama ekibinin oluşturulması
*Alt yapıya yatırım yapmalı, yeni yetenekleri keşfederek eğitimlerini, gelişimlerini takip etmesi (Daha düşük bütçe ile daha başarılı takımın oluşturulması)